Euro-bölgesi’nde ekonomik faaliyetin gücü ve işdünyasının beklentilerini ölçen bileşik PMI öncü Nisan anketi 26.4’ten 11.7’ye gerileyerek bölge ekonomisinin “komatoz” vaziyette olduğun gösterdi. Anketi düzenleyen Markit-IHS’ın anket metninde yer alan açıklamasına göre Coivd-19 salgını bölge ekonomisinde “Eşi görülmemiş zarara neden oldu”. “Durgunluğun şiddeti ekonomistlerin kötümser senaryolarını daha geride bırakırkırken, manşet bileşik PMI konsensusun çok gerisinde çıktı” diyor Markit başekonomisti Chris Williamson.
Yine Markit’ten açıklanan ayrı bir veri setine göre Almanya ve Fransa’da ekonomik aktivite ölçümler başladığından bu yana en düşük seviyesine geriledi.
İngiltere’de ise ekonomik bir felaket yaşanıyor. Öncü verilere göre imalat sanayi ve hizmet sektörü faaliyetlerinde daralma 2008 Büyük Finansal Kriz’i esnasında bile gözlenmemişti.
Avrupa’da sayısız şirket istihdamda daralmanın sürmesini bekliyor. Geçici olarak izne çıkarılan işçiler hariç tutulsa dahi, istihdamda daralma korkutucu boyutlara varacak.
Euro-bölgesi’nde hizmetler sektörü daralmaya Mart’ta başlamıştı. Nisan’da aktivite düzeyi 38.5’tan 18.4’e geriledi. İmalat sanayinde ise çıktı endeksi 29.7’den 13.5’a geriledi. 2008 Büyük Finansal Krizi’nin doruğunda bu endeksin aldığı en düşük değer 36.2 olmuştu (Şubat 2009).
IMF yeni global görünüm raporunda Euro-bölgesi’nin bu yıl %7.5 daralacağını tahmin etmişti. Markit ekonomistleri de PMI’dan yaptıkları karşılaştırmalarda 2Ç2020 daralma hızını %7.5 olarak hesapladılar.
Allianz ekonomisti Katharina Utermöhl’a göre, Avrupa ekonomisinin salgın bitse de normal seyrine dönmesi kolay değil, çünkü krizden ders alan bireyler artık daha fazla tasarruf yapacak. Yıllık tasarruflar Euro1.3 trilyon kadar genişleyebilir, bu daha az tüketim ve talep demek.
Euro-bölgesi liderleri halen Euro2.2 trilyon değerinde bir ortak teşvik paketini tartışıyor. Paketin nasıl finanse edileceği konusunda uzlaşma yok. İtalya ve İspanya ortak borçlanma istiyor. Yani, ekonomilerine verilecek teşvikin bir kısmını Almanya, Hollanda gibi göreceli olarak daha zengin üyelerin üstlenmesini istiyor. Paketin geri çevrilmesi bu ülkelerde ayrılıkçı cereyanları şiddetlendirebilir.
Bu hafta Avrupa’dan açıklanan diğer veriler de hiç iç açıcı değildi. Fransa “iş iklimi” veya reel sektör güven anketi 1998’den bu yana en düşük değerini alırken, kapasite kullanımının bir ay içinde %83’ten %67’ye gerilediği hesap ediliyor.
Alman Ifo anketi ise beklentilerin tersine çok sert bir yükseliş kaydetmişti, fakat detaylar hasarın büyüklüğüne delalet. Ankete katılan firmaların yarısı çalışanlarına maaş ödemek ya da iflastan sakınmak için kamu mali desteği kullandıklarını rapor ettiler. Firmaların %84’ü ciroların düşeceğini tahmin ederken, %41 ise girdi tedarikinde darboğazlar yaşıyor.
Türkiye açısından, Avrupa’ya ihracatın bu sene 2019’da göre daralması kesin. Avrupa’dan gelecek turist sayısı tahminlerinin ise çift haneli olarak aşağı revize edilmesi mümkün.
Mükemmel fırtına: Gelişmekte olan ülkelerde COVID-1
Fitch’den önemli uyarı: 2020’de benzeri görülmemiş küresel durgunluk
Coronavirus: Ekonominin nasıl toparlanabileceğine dair 5 önemli tahmin
IMF’nin ürküten tahminleri ve bize yansıması