[ad_1]
Negatif faiz oranlarını merkez bankaları için imkansız görenler için, tekrar düşünmenin zamanı gelmiş olabilir. Şu anda, ABD’de, Hazine tarafından örtülü ve açık bir şekilde desteklenen Federal Rezerv, ekonomideki hemen hemen her özel, eyalet ve şehir kredisini desteklemeye devam ediyor. Diğer birçok hükümet de benzer adımlar atmaya mecbur hissediyor. Yüzyılda bir (umuyoruz) gelen böylesi krizler büyük hükümet müdahalesini gerektirir, ancak bunun piyasaya dayalı tahsis mekanizmalarından vazgeçmek anlamına mı gelmesi gerekir?
Ayrım yapılmaksızın verilen borç garantileri, yakın zamandaki COVID-19 sonrası hızla iyileşme bekleyenler ve son piyasa stresinin sadece kısa vadeli bir likidite krizi olduğuna inananlar için harika bir cihaz. Peki ya hızlı toparlanma gerçekleşmezse? Ya ABD ve küresel ekonominin 2019 seviyelerine geri dönmesi yıllar alırsa? Eğer öyleyse, tüm işletmelerin devam edebileceği ya da her eyalet ve yerel yönetimin batmadan yola devam edebileceği konusunda çok az umut var.
Daha iyi bir bahis, hiçbir şeyin aynı olmayacağı. Zenginlik yıkıcı bir ölçekte yok edilecek ve politika yapıcıların en azından bazı durumlarda alacaklıların zararın bir parçası olmasını sağlamak için bir yol bulmaları gerekecek. İflas avukatları ve lobiciler için işlerin patlayacağı mükemmel bir kaos olacak.
Şimdi, Fed’in piyasaları yalnızca teminatlarla desteklemek yerine, ekonomideki kısa vadeli faiz oranlarının çoğunu ekonomi genelindeki sıfıra veya sıfırın altına düşürebileceğini düşünün. Avrupa ve Japonya hâlihazırda negatif faiz oranlı bölgelere girmiş durumda. Diyelim ki merkez bankaları kısa vadeli politika faizlerini %-3 veya daha düşük bir orana indirdi.
Tıpkı pozitif faiz oranlarının eski günlerindeki kesintiler gibi, negatif oranlar birçok firmayı, eyaleti ve şehri batmaktan kurtaracak. Doğru yapılırsa – ve son zamanlardaki ampirik kanıtlar bunu giderek daha fazla destekliyor – negatif oranlar, normal para politikasına benzer şekilde işleyecek ve toplam talebi ve istihdamı artıracak. Yani, her şey üzerinde borç yeniden yapılandırma ameliyatı yapmadan önce, bir miktar normal para uyaranı denemek daha iyi olmaz mı?
Nakit biriktirme önemli bir sorun olmaya devam ediyor
Derin negatif oranları uygulanabilir ve etkili hale getirmek için bir dizi önemli adım gerekli. Henüz hiçbir merkez bankasının (AMB dahil) almadığı en önemlisi, finansal firmalar, emeklilik fonları ve sigorta şirketleri tarafından büyük çapta nakit birikimini engellemek. Çeşitli düzenleme kombinasyonları, merkez bankasında büyük ölçekli nakit mevduatları için zamana göre değişen bir ücret ve büyük banknotların aşamalı olarak kaldırılması ile yapmalıdır.
Roket bilimi değil (ya da viroloji mi demeliyim?). Büyük ölçekli nakit istifinin masadan çekilmesi ile negatif oranların banka mevduat sahiplerine aktarılması – en mantıklı endişe – ortadan kaldırılabilir. Toptancı mevduat bankalarını (riskli ve pahalı) engellemeden bile, Avrupa bankaları giderek artan oranda büyük mevduat sahiplerine negatif oranlar aktarabildi. Ve hükümetler küçük mevduatları negatif faiz oranlarından tamamen koruyarak fazla bir şey kaybetmeyecekler. Yine, yeterli zaman ve planlama göz önüne alındığında, bunu yapmak basit.
Negatif faiz oranları bir itiraz fırtınasına neden oldu. Bununla birlikte, 2016 kitabımda para biriminin geçmişi, bugünü ve geleceği ile ilgili yazılarda tartıştığım gibi, çoğu ya bulanık ya da kolayca cevap verilebilir nitelikte. Orada neden kantitatif gevşeme ve helikopter parası gibi “alternatif para enstrümanları” nı maliye politikası biçimleri olarak düşünülmemesi gerektiğini de açıklıyorum. Mali bir tepki gerekli olmakla birlikte, para politikasına da çok ihtiyaç vardır. Sadece para politikası ekonomi genelinde krediye yöneliktir. Enflasyon ve reel faiz oranları mezardan yükselene kadar, sadece etkili derin negatif faiz oranları politikası işe yarayabilir.
Negatif faizler gelişmekte olan pazarlara da yardımcı olabilir
Gelişmiş ekonomilerdeki derin negatif oranlar politikası, emtia fiyatlarının düşmesi, kaçan sermaye, yüksek borç ve zayıf döviz kurları ile savaşan gelişmekte olan ekonomiler için de büyük bir nimet olacak. Negatif oranlarla bile, birçok ülke hala bir borç moratoryumuna ihtiyaç duyacak. Ancak, özellikle daha büyük gelişmekte olan pazarlar söz konusu olduğunda, daha zayıf bir dolar, daha güçlü bir küresel büyüme ve sermaye kaçışında bir azalma yaratarak yükleri kısmen hafifletebilir.
Trajik bir şekilde, Federal Rezerv, politika araçlarının 2019 incelemesini gerçekleştirdiğinde, derin negatif oranların nasıl uygulanacağı tartışması etkili bir şekilde masadan çıkarıldı. Şimdiyse durum Fed’in elini pandemiye önlem almaya zorladı. Etkili banka lobicileri, doğru bir şekilde yapılırsa banka kârlarını zedelemeyecek olmasına rağmen negatif oranlardan nefret ederler. Gerçekten faiz oranlarına sıfır bağlı ekonomilerde ortaya çıkan ilginç mantıksız sonuçlar ile büyülenen ekonomi mesleğini kısmen de olsa suçlamak zorunda.
Derin negatif faiz oranlarının acil olarak uygulanması bugünün tüm sorunlarını çözmeyecek. Ancak böyle bir politikanın benimsenmesi bir başlangıç olur. Artan bir olasılıkla göründüğü üzere, denge reel faiz oranları önümüzdeki birkaç yıl içinde her zamankinden daha düşük olacaksa, merkez bankalarının ve hükümetlerin bu fikre ciddi ve acil bir öncelik vermesinin zamanı gelmiş durumda.
Project Syndicate
[ad_2]