Suudi Arabistan’ın petrol fiyatlarını düşürmesi ve gelecek aydan itibaren üretimini artırmayı planlamasının ardından %30’a yakın geriledi. ABD ham petrolü tarihin en sert düşüşünü kaydetti.
Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan ile ikinci büyük üreticisi Rusya, fiyatları yükseltmek için üç yıldır devam eden üretim kısıntısı anlaşmasını uzatmak için geçen hafta müzakere yürütüyorlardı. Müzakerelerin başarısız olmasının ardından Suudi Arabistan pazar payı savaşı başlattı.
Brent ve ABD ham petrolünün fiyatı %30 geriledi. Brent petrolü bu seviyelerden kapanırsa Körfez Savaşı’nın başlangıcı olan 17 Ocak 1991’den bu yana en sert kaybı kaydetmiş olacak.
Sidney merkezli Probis Securities yatırım danışmanı Jonathan Barratt, “Herhalde artık tüm tahminler anlamını yitirdi… Pazar payı kapmak için (fiyatlarda) dibe yarış başlamış gibi görünüyor” dedi.
Suudi Arabistan dünyanın en büyük üretici birliği OPEC’in fiili başkanı olarak üç yıldır OPEC’e üye olmayan ülkelerle yürütüyordu. OPEC+ olarak adlandırılan bu grupta üye olmayan ülkeler Rusya önderliğinde hareket ediyorlardı.
OPEC ile Rusya arasında yürütülen müzakereler Cuma günü anlaşmazlıkla sonuçlandı. Moskova üretimin daha da azaltılmasına karşı çıktı. Suudi Arabistan ise buna karşılık olarak var olan günde 1.5 milyon varil kesintiden tamamen vazgeçti. Enerji Bakanı Alexander Novak, Cuma günü OPEC’in merkezi Viyana’da yaptığı açıklamada, “1 Nisan’dan itibaren ne OPEC ne de OPEC dışı ülkeler sınırlamalara tabi olacak” dedi.
Reuters’a Pazar günü bilgi veren iki kaynak Suudi Arabistan’ın Mart sonunda bitecek olan üretim kısıtlama anlaşmasının ardından üretimi artıracağını söylerken, devlet petrol şirketi Aramco Cumartesi günü petrol fiyatlarını düşürdü.
Üretim kısıntısı anlaşması süresince ortalama günde 9.7 milyon varil petrol üreten Suudi Arabistan, kaynakların verdiği bilgiye göre Nisan ayında 10 milyon varilin üzerinde, 11 milyon varile yakın miktarda üretime geçecek. Suudi Arabistan’ın petrol piyasasında pazar payını korumak için üretimi azami düzeye çıkarması gerektiğini belirtti.
Suudi Arabistan bu hamle ile, anlaşmayı talepleri doğrultusunda uzatmadığı için Rusya’yı cezalandırıyor.
Petrol üreticileri son olarak 2014-2016 arasında, ABD’nin daha fazla pazar kapmaması için fiyat savaşına girmişti. ABD o dönemden bu yana artan kaya petrolü üretimi sayesinde dünyanın en büyük petrol üreticisi haline geldi.
ING Economics tarafından yayımlanan değerlendirmede, “Fiyat savaşının başladığı net olarak görülüyor. Suudiler hafta sonunda hemen harekete geçtiler, Nisan ayı fiyatlarını önemli ölçüde düşürdüler” denildi.
investing
