14 Ocak 2015 tarihinden yani dünden itibaren imar artışı nedeniyle ortaya çıkan değer artışının yüzde 50’sinden fazlasına devlet talip. Sektör oyuncularına göre ise bu, maliyetleri artıracağı için gayrimenkulde yaklaşık yüzde 25 zam demek.
Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından dün açıklanan ve başlanıç olarak 14 Ocak 2015 tarihi belirlenen “rant vergisi’ nin oranları henüz netleşmedi ancak, “konuta zam olarak yansıyacağı” şimdiden netleşti. Ankara’da kulislerde konuşulanlara göre rant vergisi ile değer artışından elde edilen gelirin en az yüzde 50’si kamuya geçecek.
Proje geliştirici şirketlerin patronlarına göre yüzde 50’nin üzerindeki rant vergisi sadece İstanbul merkezinde uygulanabilir. Şehir dışındaki alanlardaki ‘müteahhiti kurtarmayacağı’ için imar artışlarının dışında kalacağını ifade eden yetkililer, emsal artışı nedeniyle alınacak rant vergisinin arsa fiyatlarını da yükselteceğine dikkat çektiler. “Maliyetlerimizin yüzde 50’si arsa ise, emsal de arttıysa, emsal artışı yoluyla bizdeki maliyet artışı yüzde 25’lik oranı bulur. Bunu da fiyatlara yüzde 10 ile 25 arasında yansıtırız” diyen sektör temsilcileri önümüzdeki günlerde oranların netlik kazanması ile resmin daha net görüneceğini dile getiriyor. S
ektör oyuncularına göre imar artışında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta da “Bas parayı, kötü bir şey yap” anlayışının yerleşmesi. bu anlamda başta İstanbul olmak üzere şehrin siluetini bozan imar artışlarına kesinlikle izin verilmemesi gerektiği de ısrarla altı çizilen bir nokta.
“Parayı basıp kötü bir şey ortaya çıkarmamalı”
İNDER BAŞKANI NAZMI DURBAKAYIM: Gelen kamu yararına, halka harcandığında yapılan uygulamaya destek veriyoruz. Ancak bazı uygulamaların da suiistimal edilmemesi gerekiyor. Daha büyük yapılması için şehrin siluetine uygun projelerin geliştirilmesi lazım. ‘Bas parayı, kötü bir şey yap’. Yeni uygulamadan kesinlikle bunu anlamıyoruz. Göze güzel gözüken ve şehrin siluetine uygun yapıların bulunmasını istiyoruz.
“Merkez dışı müteahhit için hamaliye gibi olur”
KONUTDER BAŞKANI ÖMER FARUK ÇELIK: Bir şey hayata geçirildiğinde piyasanın realitesiyle uyuşmuyorsa uygulama kadük kalıyor. Gayrimenkuldeki değer artışına karşı değiliz. Ancak belediyeler gelir üretmek adına şehir planlarına bakmadan emsal artışı yapabilirler ki bu hiç doğru değil. Eğer değer artışı mevcut imar planları üzerinden yapılırsa bu ancak Boğaz, Maslak, Beşiktaş, Kadıköy’de anlam ifade eder. Diğer yandan yatırımcı için hamaliye olur diye düşünüyorum
“İstanbul’un her yeri aynı değerde değil”
DAP YAPI YÖNETIM KUR. BAŞKANI ZIYA YILMAZ: Eğer rant vergisinden pay alınacaksa, bu artışın yatırımcıyı kurtarması lazım. Yoksa müteahhit bu emsal hakkını kullanmaz, bölge de gelişemez. İstanbul’un her yeri aynı değil. Merkezde yüzde 60 bile olur ama bu oran çok yüksek geldi. Bu durumda geliştiriciler imar hakkına göre arsa alımı yaparlar, bu da bazı bölgeleri tercih dışında bırakır. Bütün bölgelere yüzde 50 rant vergisi alınması, imar artışını olumsuz etkileyecektir
“Arazideki emsal artışı maliyetlerde artışa neden olacak”
EGE YAPI YÖNETIM KUR. BAŞ. İNANÇ KABADAYI: İstanbul’un merkez yerlerinde yüzde 50 payla rant vergisini uygulayabilirsiniz. Bu gelecekte bedelin yanı sıra cami, hastane, sağlık ocağı gibi alanlar da olabilir. Müteahhitler olarak biz arazi alırken mevcut imarı değerlendiriyoruz. Ancak arazinin gelecekte emsal artışına neden olup olmayacağı beraberinde maliyetleri de artırabilir. Bununla ilgili olarak arazi sahipleriyle yaptığımız anlaşmalar bundan artış gösterebilir, bu da fiyatlara yansıyabilir.
“Metrekaresi 5 bin lira ve üstü bölgede müteahhidi kurtarır”
İNANLAR YÖNETIM KUR. BAŞ. SERDAR İNAN: Rant vergisiyle bundan böyle arsa alımlarında emsali düşük yerlerin fiyatlarının düşeceğini öngörüyorum. Çünkü buralarda imarın yükseleceğine kesin gözüyle bakılır ona göre fiyatlama yapılırdı. Yeni uygulama fiyatları yükseltecek ama artık metrekaresi 5 bin liraya satılan yerlerde rant vergisi müteahhitleri kurtaracak. Şehrin dışındaki yerlerdeki imar artışta müteahhidi kurtarmayacağı için uzak durulacak
“Maliyetlerimiz artacak, konut fiyatına yansıyacak”
DUMANKAYA İNŞAAT YÖNETİM KUR. BAŞ. UĞUR DUMANKAYA: Rant vergisinden elde edilen gelir halka kalırsa evet bu uygulamayı savunuyoruz. Zaten elimizde olmadan bazen bulunduğumuz yerin etrafında bazı yatırımlar oluyor ve biz de bundan kazanıyoruz. İlk bakışta yeni arazi alımında meydana gelen emsal artışlarının, müteahhitlerin de maliyetlerini artırıcı bir kalem olacağını öngörüyoruz. Bundan sonraki proje hesaplarımızı buna göre yapacağız. Arsanın emsalinin artmış olması, fiyat anlamında tabiî ki tüketiciye yansıyacaktır. Maliyetlerimizin yüzde 50’si arsa ise, emsal de arttıysa, emsal artışı yoluyla bizdeki maliyet artışı yüzde 25’lik oranı bulur. Bunu da fiyatlara yüzde 10 ile 25 arasında yansıtırız
Ünsal Ereke/Habertürk
